Resmi Gazete’de yayımlanan yeni kararla birlikte, ilaç fiyatlarını belirleyen "sabit Euro kuru" yaklaşık %17 oranında artırılarak 25,33 TL seviyesine çekildi.
Bu teknik düzenleme, aslında vatandaşın eczane raflarında daha yüksek etiketlerle karşılaşacağı ve 2026 yılını kapsayacak yeni bir dönemin başladığı anlamına geliyor.
Kağıt Üstündeki Rakamlar Sahaya Nasıl Yansıyacak?
İlaç sektöründe uzun süredir devam eden "bulunamayan ilaç" sorununun temelinde, reel döviz kuru ile devletin belirlendiği sabit kur arasındaki devasa uçurum yatıyor.
Sektör temsilcilerinin aktardığı verilere göre, piyasadaki gerçek Euro kuru ile ilaç Euro'su arasındaki makas o kadar açıldı ki, pek çok firma maliyetleri karşılayamadığı gerekçesiyle ithalatı durdurma ya da üretimi kısıtlama noktasına geldi.
Yeni Baremler: Düzenleme sadece kuru değil, ilaçların kâr oranlarını belirleyen "barem" değerlerini de değiştirdi. Fiyat korumalı ürünlerde eşik 87,34 TL’ye çıkarken, diğer kalemlerde 45,64 TL oldu.
Tedarik Zinciri: Zam beklentisi nedeniyle son haftalarda eczanelerde her dört ilaçtan birinin bulunamadığı (yokluk oranının %23'e çıktığı) belirtiliyor. Bu güncellemenin, depolarda bekletilen veya sevkiyatı durdurulan ilaçların yeniden piyasaya sürülmesini sağlayıp sağlamayacağı ise merak konusu.
'Referans Fiyat' Kıskacı ve Türkiye Gerçekliği
Türkiye, 2004 yılından bu yana Avrupa’daki 5 ülkeyi (Yunanistan, Portekiz, İspanya, Fransa, İtalya) baz alan bir 'referans fiyatlandırma' sistemi uyguluyor. Ancak bu sistemin üzerine eklenen sabit kur baskısı, global ilaç devlerini zor bir kararın eşiğine getiriyor.
Türkiye’deki fiyatların çok düşük kalması, bu fiyatları referans alan Çin ve Güney Kore gibi büyük pazarlarda da ilaçların ucuzlamasına neden oluyor. Bu durum, yenilikçi ve hayati öneme sahip ilaçların Türkiye pazarına girmesini her geçen gün biraz daha zorlaştırıyor.
Vatandaşı Ne Bekliyor?
Hükümetin attığı bu adım, bir yandan ilaç sanayisinin sürdürülebilirliğini korumayı hedeflerken, diğer yandan vatandaşın cebindeki yükü artırıyor.
Özellikle kronik hastalıkları nedeniyle düzenli ilaç kullanmak zorunda olanlar ve fark ücreti ödeyen hastalar için 2026 yılı, sağlık harcamalarının bütçedeki payının arttığı bir yıl olacak.
Şu an için en büyük beklenti, zamlı fiyatların yürürlüğe girmesiyle birlikte en basit göz damlasından en kritik kanser ilaçlarına kadar uzanan o geniş "bulunamayanlar" listesinin hızla erimesi.
