Son listede, İzmir Gaziemir'deki bir firmanın "Dana Kasap Sucuk" ürününde at veya eşek eti tespit edilmesi, konuyu yalnızca ekonomik bir hile olmaktan çıkarıp, halk sağlığı ve etik bir ihlal boyutuna taşıdı.
Caydırıcılık Tartışmaları ve Yasal Çerçeve
Bakanlığın firmaları ifşa etme uygulaması, şüphesiz tüketicinin bilinçlenmesi yönünde atılmış önemli bir adımdır.
Ancak, gündemdeki en büyük tartışma konusu, bu ifşanın ve uygulanan yaptırımların caydırıcılık etkisinin ne kadar yeterli olduğudur. Piyasada, tek tırnaklı eti gibi kabul edilemez maddeleri bilerek kullanan işletmelere uygulanan mevcut idari para cezaları ve yasal işlemlerin, bu denli büyük bir etik ve halk sağlığı ihlalinin karşılığını tam olarak verip vermediği kamuoyunda sıklıkla sorgulanmaktadır.
Vatandaşlar ve sivil toplum kuruluşları, bu tip "gıda terörü" vakalarının ağırlığı göz önüne alındığında, mevcut mevzuatın gözden geçirilerek hapis cezası gibi daha etkili ve ağır yaptırımları içermesi gerektiği yönünde bir beklenti içerisindedir.
Bu, suçu işleyenlerin tekrar aynı eylemi yapmasını engelleyecek kalıcı bir çözüm arayışının bir yansımasıdır.
Raflarda Güven Nasıl Sağlanacak?
İfşa edilen firmaların listelenmesi, anlık bir tepki yaratsa da, denetimlerin sıklığı ve kalitesi asıl çözüm noktasını oluşturuyor.
Denetimlerin aralıksız sürdürülmesi, sadece laboratuvar analizleriyle sınırlı kalmamalı. Üretim tesislerinin hammaddeden son ürüne kadar tüm tedarik zincirinin sürekli izlenmesini gerektirmelidir.
Tüketici, market rafından aldığı ürünün etiketinde yazan ile içeriğinin birebir aynı olduğundan emin olmak istiyor. Bu güveni sağlamak, yalnızca ifşa listeleriyle değil, aynı zamanda:
- Daha Sık ve Habersiz Denetimler: Özellikle riskli ürün gruplarında (et, süt, zeytinyağı) denetim sıklığının artırılması.
- Laboratuvar Kapasitesinin Güçlendirilmesi: Tek tırnaklı eti gibi spesifik testlerin daha kısa sürede ve daha geniş ölçekte yapılabilmesi.
- Tedarik Zinciri Takibi: Hayvan kesimhanelerinden son tüketiciye ulaşana kadar etin kaynağının dijital sistemlerle izlenebilir hale gelmesi.
Gıda güvenliği, şüphesiz, kamu otoritesinin temel sorumluluk alanlarından biridir.
Tüketicilerin, fiyat farkı gözetmeksizin satın aldıkları ürünlerin içeriği hakkında tam bir şeffaflığa sahip olması esastır.
Yaşanan bu tip skandalların ardından, yasal süreçlerin ve cezai müeyyidelerin caydırıcılığının artırılması, kamuoyunun temel beklentisidir.
Alınacak hızlı ve etkili hukuki tedbirler, hem vatandaşın sağlığını korumak hem de gıda sektörüne duyulan güveni yeniden tesis etmek açısından kritik öneme sahiptir.
