Basitçe açıklamak gerekirse, bildiğimiz televizyon yayınlarının internet üzerinden izlenmesini sağlayan bir sistemdir.
Geleneksel yayıncılığın aksine IPTV, yayınları internet bağlantınız üzerinden alır. Bu sayede, bilgisayar (PC-TV) veya özel bir alıcı cihaz (Set-Top Box) kullanarak televizyon yayınlarını izleyebilirsiniz. Bugün birçok televizyon istasyonu, internet yayın sunucularını (IP Video Server) kullanarak yayınlarını tüm dünyada izlenebilir hale getirmiştir.
IPTV'nin Tarihi Yolculuğu
IPTV'nin tarihi oldukça eskiye dayanıyor.
1994: ABC'nin World News Now programı, CU-SeeMe yazılımını kullanarak internet üzerinden yayınlanan ilk IPTV denemesini gerçekleştirdi.
1995: Judith Estrin ve Bill Carrico'nun kurduğu Precept Software, IPTV terimini ilk kez kullandı. Şirketin geliştirdiği IP/TV adlı ürün, internet üzerinden video ve ses akışı sağlayan bir yazılımdı.
1998: İnternet radyosu AudioNet, ilk sürekli canlı yayınını WFAA'dan yaptı.
1999: İngiltere'de Kingston Communications, KIT adlı servisiyle DSL üzerinden IPTV hizmeti sunan ilk şirket oldu. Aynı yıl Kanada'da NBTel (şimdiki Bell Aliant) de Alcatel ve iMagicTV işbirliğiyle ticari DSL IPTV hizmetini başlattı.
2000'ler: Sasktel (Kanada), Total Access Networks Inc. (ABD), Bredbandsbolaget (İsveç), TPG (Avustralya) ve CenturyLink (ABD) gibi şirketler, IPTV hizmetlerini yaygınlaştırdı.
Teknik Gereksinimler: Bant Genişliği ve Mimari
IPTV yayınları için bant genişliği büyük önem taşır. Yüksek çözünürlüklü (HDTV) bir yayın için ortalama 8-10 Mbit/s veri hızı gerekirken, evdeki birden fazla cihazın aynı anda yayın izlemesi bu ihtiyacı ikiye katlayabilir. Genel bir kural olarak, üçlü hizmet (canlı TV, zaman kaydırmalı izleme ve isteğe bağlı video) için en az 13 Mbit/s'lik bir bağlantı önerilir.
IPTV'nin Temel Bileşenleri
TV Head-End: Canlı yayınların kodlandığı ve IP çoklu gönderim (multicast) akışlarına dönüştürüldüğü merkezdir.
VOD Platformu: Talep üzerine video (Video On Demand - VOD) içeriklerinin saklandığı sunucular.
Etkileşim Portalı: Kullanıcıların yayınlar ve VOD içerikleri arasında gezinmesini sağlayan arayüzdür.
Dağıtım Ağı: IP paketlerini taşıyan ana ağdır.
Ev Ağ Geçidi (Home Gateway): İnternet bağlantısını sonlandıran, kullanıcının evindeki modem ya da yönlendiricidir.
Set-Top Box: Yayınları çözerek televizyon ekranında gösteren alıcı cihazdır.
Sunucu Mimarisi: Merkezi ve Dağıtık
IPTV hizmet sağlayıcıları, video sunucuları için iki temel mimari kullanır:
Merkezi Mimari: Tüm içeriklerin tek bir merkezi sunucuda depolandığı modeldir. Yönetimi daha kolaydır ve küçük ölçekli hizmetler için idealdir.
Dağıtık Mimari: İçeriğin coğrafi olarak birden fazla sunucuya dağıtıldığı modeldir. Daha geniş ağları yönetmek için uygundur ve bant genişliği kullanımını optimize eder.
Ev Ağları ve Gelecek Teknolojiler
Ev içinde IPTV yayınlarını Set-Top Box'a ulaştırmak için çeşitli çözümler geliştirilmiştir. G.hn gibi teknolojiler, mevcut elektrik, telefon veya koaksiyel kablolar üzerinden yüksek hızda ağ bağlantısı kurmayı mümkün kılar.
Mobil ağlarda IPTV hizmetlerini desteklemek için IP Çoklu Ortam Alt Sistemi (IMS) mimarisi üzerinde çalışmalar devam etmektedir. Bu sayede, operatörler hem ses hem de IPTV hizmetlerini tek bir altyapı üzerinden sunabilecek ve geleneksel TV yayınlarını telefon özellikleriyle birleştirebileceklerdir.
