Yeni mali yılın başlamasıyla birlikte, federal hükümet resmen kapandı. Bu durum, yaklaşık 750 bin federal çalışanın zorunlu ve ücretsiz izne çıkması anlamına geliyor. Piyasalar, bu siyasi gerilime ilk tepkisini gösterdi; ons altın rekor tazeleyerek yeni bir zirve gördü.
Kapanmanın Perde Arkası: Sağlık ve Siyasi Çekişme
Hükümetin kapanmasının temel nedeni, Senato'da geçici bütçe tasarısı üzerinde uzlaşma sağlanamaması. Demokrat senatörler, özellikle Obamacare kapsamındaki sağlık harcamaları ve sübvansiyonları konusundaki taleplerinin karşılanması konusunda ısrarcı oldu. Cumhuriyetçi kanat ise, bu talepleri "ülkeyi rehin almak" ve "partizanlık" olarak nitelendirdi.
Siyasi cephede, Beyaz Saray ve Kongre'deki liderler birbirlerini suçlayarak kapanmanın sorumluluğunu reddetmeye devam ediyor. Demokratlar, Cumhuriyetçilerin "temiz CR (Devam Eden Çözüm)" ısrarını reddetmesini eleştirirken, Beyaz Saray kendi sitesinde kapanmanın süresini gösteren sayaç yayımlayarak sorumluluğu karşı tarafa yüklüyor.
Hangi Hizmetler Duruyor, Kimler Etkilenecek?
Hükümetin kapanması, tüm federal faaliyetlerin durması anlamına gelmiyor, ancak "zorunlu olmayan" hizmetler askıya alınıyor.
- Zorunlu İzin: Kongre Bütçe Ofisi (CBO) tahminine göre, 750 bine yakın federal çalışan zorunlu izne çıkarılacak. Bu kişiler, kapanma sona erdiğinde toplu olarak maaşlarını alacaklar.
- Devam Eden Hizmetler: Sosyal Güvenlik ödemeleri, gaziler (VA) hizmetleri, havaalanı güvenliği (TSA) ve hava trafik kontrolü gibi temel hizmetler devam edecek. Ancak bu kritik alanlardaki pek çok çalışan da maaş alamadan görevine devam etmek zorunda kalacak.
- Duranlar: Çalışma Bakanlığı, aylık istihdam raporu dahil kritik ekonomik veri yayınlarını durduracak. CDC hastalık izleme analizlerini askıya alacak, ulusal parklar ve müzeler kapanacak, öğrenci kredileri/yardımları işleyişi ise ciddi ölçüde yavaşlayacak.
- Ordu ve Kongre: Ordu personeli görevde kalacak, ancak maaş ödemeleri gecikecek. Kongre üyelerinin maaşları ise anayasa gereği ödenmeye devam edecek.
Piyasalar 'Korku' Sinyali Verdi: Altın Fiyatı Rekor Kırdı
Siyasi belirsizliğin tavan yapması, piyasalarda anında tepkiye yol açtı. Güvenli liman arayışının hızlanmasıyla birlikte ons altın fiyatı, sabah saatlerinde 3.875,50 dolar seviyesini görerek yeni bir tarihi rekor kırdı. Uzmanlar, bu krizin üç haftadan uzun sürmesi halinde ABD ekonomisinin dördüncü çeyrek büyüme verilerini olumsuz etkileyebileceği uyarısını yapıyor.
